Ogień bez zapałek

Nadmanganian potasu jest substancją zawierającą aż cztery atomy tlenu w cząsteczce, co czyni go silnym utleniaczem. Część czytelników pamięta z lekcji chemii reakcję otrzymywania tlenu przez ogrzanie związku.

Substancja ta może reagować również z gliceryną, utleniając ją zgodnie z równaniem:

14 KMnO4 + 4 C3H5(OH)3 --> 7 K2CO3 + 7 Mn2O3 + 5 CO2 + 16 H2O

W reakcji powstaje duża ilość ciepła, które prowadzi do samozapłonu alkoholu. Pozostałości tlenku manganu(III) trudno usunąć z parownicy, MOŻE ONA ZOSTAĆ NIEODWRACALNIE ZNISZCZONA. Reakcja z dodatkiem magnezu jest znacznie bardziej atrakcyjna wizualnie, a jej efekty zależą od rodzaju użytego magnezu (na filmie były to drobne wiórki). Wzrasta też temperatura procesu, magnez nie wpływa jednak na samą reakcję.

W reakcji nadmanganianu potasu z 98% kwasem siarkowym wypierany jest kwas nadmanganowy, który ulega następnie odwodnieniu do tlenku manganu (VII).

2KMnO4 + 2H2SO4 › Mn2O7 + H2O + 2KHSO4

Siedmiotlenek manganu jest znacznie silniejszym utleniaczem od manganianu(VII) potasu, może on zapalić praktycznie dowolną substancję organiczną w tym celulozę, alkohole i aceton. W celu wykonania doświadczenia należy wysypać niewielką ilość nadmanganianu potasu na szkiełko zegarkowe a następnie dotknąć kryształków bagietką szklaną nasączoną kwasem siarkowym. Zachodzi opisana wcześniej reakcja. Na czubku pręcika powinna powstać kropla zielonej cieczy. Następnym krokiem jest dotknięcie bagietką kawałka waty nasączonego alkoholem lub acetonem w parownicy porcelanowej. Wata może zapalić się bez dodatku alkoholu, wymaga to jednak więcej tlenku. Wata, w przeciwieństwie do gliceryny z poprzedniego doświadczenia, zapala się natychmiast. Należy ją ugasić przez przykrycie parownicy innym szkiełkiem zegarkowym.

UWAGA: DOŚWIADCZENIE Z GLICERYNĄ I NADMANGANIANEM POTASU MOŻE PRZEPROWADZIĆ JEDYNIE NAUCZYCIEL, POZOSTAŁYCH DOŚWIADCZEŃ NIE NALEŻY WYKONYWAĆ, ZOSTAŁY ONE OPISANE DLA CELÓW EDUKACYJNYCH. WSZYSTKIE REAKCJE WIĄŻĄ SIĘ Z DUŻYM RYZYKIEM POŻAROWYM. SIEDMIOTLENEK MANGANU JEST SILNYM UTLENIACZEM A KONTAKT Z UBRANIEM LUB PRÓBA WYTARCIA GO RĘCZNIKIEM PAPIEROWYM MOŻE ZAKOŃCZYĆ SIĘ ZAPŁONEM, W KONTAKCIE ZE SKÓRĄ MOŻE WYWOŁAĆ SILNE POPARZENIA. KONTAKT DUŻYCH ILOŚCI TLENKU Z ACETONEM LUB ALKOHOLEM MOŻE DOPROWADZIĆ DO WYBUCHU. NALEŻY WYTWARZAĆ MOŻLIWIE NAJMNIEJSZĄ ILOŚĆ SUBSTANCJI W ŚRODOWISKU WOLNYM OD SUBSTANCJI ORGANICZNYCH, BAGIETKĘ I SZKIEŁKA ZEGARKOWE TRZEBA WŁOŻYĆ DO DWULITROWEJ ZLEWKI Z WODĄ, ABY SUBSTANCJA ULEGŁA NEUTRALIZACJI. KWAS SIARKOWY JEST ŻRĄCY. NIE POWTARZAJCIE TEGO W DOMU.

źródła: https://pl.wikipedia.org/wiki/Tlenek_manganu(VII) https://www.youtube.com/watch?v=WIotGTj7zMk https://www.youtube.com/watch?v=5Nar1-G5Rt4