Próba Tollensa

Próba Tollensa jest jedną z reakcji charakterystycznych glukozy, służy również do wykrywania aldhydów. Częściej jest jednak wykorzystywana w celach pokazowych ze względu na towarzyszący efekt wizualny. W szkołach jest jednk rzadko przeprowadzana, ponieważ odczynniki są drogie i niebezpieczne.

W celu przeprowadzenia próby do probówki zawierającej rozcieńczony roztwór azotanu(V) srebra należy dodawać roztwór wodorotlenku sodu do wytrącenia brązowego osadu tlenku srebra(I)

AgNO3 + NaOH -->AgOH 2 AgOH --> Ag2O + H2O

Następnie dodaje się wodę amoniakalną do roztworzenia osadu

Ag2O + 4NH3 + H2O › 2[Ag(NH3)2]+ + 2OH-

Kolejnym krokiem jest dodanie reduktora- formaldehydu (formaliny) lub glukozy i ogrzewanie w łaźni wodnej.

Ag2O + C6H12O6-->2Ag + C6H12O7

Reakcja dla glukozy nie uwzględnia obecności jonu diaminosrebra(I), związek ten został zapisany jako roztwór Ag2O w amoniaku, co nie jest poprawne, ale umożliwia lepsze zrozumienie reakcji.

2[Ag(NH3)2]+ + HCHO + 3OH- › 2Agˇ + HCOO- + 2H2O + 4NH3

Jest to reakcja dla aldehydu mrówkowego.

UWAGA: DOŚWIADCZENIE MOŻE BYĆ WYKONYWANE JEDYNIE PRZEZ NAUCZYCIELA. AMONIAK JEST DRAŻNIĄCY, WSKAZANE UŻYCIE DYGESTORIUM. AZOTAN SREBRA JEST TOKSYCZNY I MOŻE ZOSTAWIĆ NA SKÓRZE TRUDNE DO USUNIĘCIA CZARNE PLAMY, OBOWIĄZKOWE GUMOWE RĘKAWICZKI. ODCZYNNIK NALEŻY ZUŻYĆ W CIĄGU 2 GODZIN OD PRZYGOTOWANIA ZE WZGLĘDU NA NIEBEZPIECZEŃSTWO POWSTANIA WYBUCHOWEGO I TOKSYCZNEGO SREBRA PIORUNUJĄCEGO.

źródła: ,,Chemia Nowej Ery 3" wydawnictwo Nowa Era https://pl.wikipedia.org/wiki/Próba_Tollensa