Próba Trommera

Próba Trommera jest reakcją często prezentowaną na lekcjach, wielu naukowców opracowało jednak jej modyfikacje. Wybrałem dwie z nich i przeprowadziłem na potrzeby tego wpisu. Moim faworytem jest reakcja Benedicta, ponieważ odczynnik ten można długo przechowywać i ma on postać cieczy, nie osadu. Nazwy reakcji pochodzą od nazwisk ich odkrywców.

Próba Trommera Odczynnik otrzymuje się przez strącenie niebieskiego osadu wodorotlenku miedzi(II) z użyciem wodorotlenku sodu i azotanu, siarczanu lub chlorku miedzi(II). Siarczan jest jednak najczęściej używany ze względu na dużą dostępność i niską cenę.

CuSO4 + 2 NaOH --> Cu(OH)2 + Na2SO4

Odczynnik należy zmieszać z badaną substancją i ogrzać w płomieniu palnika lub łaźni wodnej. Czerwony osad tlenku miedzi(I) jest dowodem na obecność substancji redukującej, np. glukozy.

Cu(OH)2 + C6H12O6 --> Cu2O + C6H12O7 +H2O

W reakcji powstaje też kwas glukonowy. Jeżeli powstanie czarny osad, będzie to tlenek miedzi(II), będący produktem cieplnego rozkładu wodorotlenku miedzi(II). Jego obecność dowodzi braku cukrów redukujących w roztworze tak samo, jak brak reakcji. Ciemnoniebieska lub zielona barwa roztworu to związki kompleksowe, które mogą powstać podczas albo przed ogrzewaniem, ale jeżeli po zakończeniu ogrzewania w probówce będzie czerwony osad, wynik próby jest dodatni. Odczynnik musi zostać otrzymany bezpośrednio przed przeprowadzeniem próby.

Próba Fehlinga Reagent otrzymuje się przez zmieszanie równych objętości roztworów zawierających A) 0,15 mola/dm3 siarczanu(VI) miedzi(II) B) 0,6 mola/dm3 winianu sodowo-potasowego i 0,75 mola/dm3

wodorotlenku sodu Próbę przeprowadza się tak samo, jak próbę Trommera, odczynnik Fehlinga jest jednak lepiej rozpuszczalny (jest to kompleks miedzi i winianu sodowo-potasowego) i bardziej aktywny chemicznie.

Próba Benedicta W celu otrzymania odczynnika należy do stężonego roztworu węglanu sodu dodawać roztwór siarczanu(VI) miedzi(II) do uzyskania niebieskiego osadu a następnie dosypywać porcjami cytrynian sodu do roztworzenia osadu i uzyskania przezroczystej niebieskiej cieczy. Związek zachowuje się jak odczynnik Trommera, jest jednak mniej zasadowy ze względu na zastąpienie wodorotlenku miedzi węglanem. Jest też bardziej odporny na zanieczyszczenia i może być przechowywany przez co najmniej rok w temperaturze pokojowej. Jest to cytrynianowy kompleks miedzi.

UWAGA: DOŚWIADCZENIA POWINNY BYĆ PRZEPROWADZANE PRZEZ NAUCZYCIELA LUB POD JEGO NADZOREM.

źródła https://pl.wikipedia.org/wiki/Próba_Benedicta https://pl.wikipedia.org/wiki/Próba_Fehlinga https://pl.wikipedia.org/wiki/Próba_Trommera